هالووین چیست و زمان برگزاری آن کی است؟

هالووین یکی از جشن‌های محبوب و باستانی است که هر ساله در ۳۱ اکتبر (۹ یا ۱۰ آبان در تقویم شمسی) برگزار می‌شود. این جشن که ریشه در سنت‌ها دارد، امروزه با پوشیدن لباس‌های مبدل، تزئین خانه‌ها و مراسم “شیرینی یا شیطنت” (Trick-or-Treat) در بسیاری از کشورهای جهان جشن گرفته می‌شود. در ادامه این مقاله از سفرمگ، اطلاعات بیشتری درباره تاریخچه، رسوم و نحوه برگزاری هالووین ارائه خواهیم داد تا با این جشن بیشتر آشنا شوید.

هالووین چیست؟

هالووین یک جشن سالانه است که در ۳۱ اکتبر برگزار می‌شود و مردم با پوشیدن لباس‌های خاص، تزئین خانه‌ها و شرکت در جشن‌ها آن را گرامی می‌دارند. این جشن ریشه در سنت‌های باستانی دارد و امروزه بیشتر به عنوان یک مناسبت سرگرم‌کننده و فرهنگی شناخته می‌شود. هالووین به‌ویژه در کشورهای آمریکا، کانادا، بریتانیا، ایرلند و برخی کشورهای اروپایی برگزار می‌شود و در سال‌های اخیر در بسیاری از نقاط جهان، از جمله آسیا و خاورمیانه، به‌عنوان یک جشن فرهنگی و سرگرم‌کننده محبوب شده است.

تاریخچه هالووین

تاریخچه‌ی هالووین به جشن باستانی سَمَهین (Samhain) بازمی‌گردد که حدود دو هزار سال پیش توسط قوم سلت‌ها (Celts) برگزار می‌شد. سلت‌ها در مناطقی زندگی می‌کردند که امروزه شامل ایرلند، بریتانیا و شمال فرانسه است و سال نوی آن‌ها در اول نوامبر جشن گرفته می‌شد. این روز، پایان تابستان و برداشت محصول و آغاز فصل تاریک و سرد زمستان بود؛ فصلی که اغلب با مرگ انسان‌ها و تاریکی همراه می‌شد.

سلت‌ها باور داشتند که در شب قبل از سال نو، یعنی ۳۱ اکتبر، مرز میان دنیای زندگان و مردگان محو می‌شود و ارواح مردگان به زمین بازمی‌گردند. آن‌ها معتقد بودند این ارواح می‌توانند دردسر ایجاد کنند و محصولات را از بین ببرند، اما در عین حال، حضور آن‌ها به دروئیدها (روحانیون سلت) کمک می‌کرد تا پیش‌بینی‌هایی درباره آینده انجام دهند. این پیش‌گویی‌ها برای مردمی که کاملاً به طبیعت وابسته بودند، منبعی از آرامش و امید در زمستان‌های طولانی و تاریک به شمار می‌رفت.

برای گرامیداشت این مناسبت، دروئیدها آتش‌های مقدس بزرگی برپا می‌کردند و مردم در اطراف آن جمع می‌شدند تا محصولات و حیوانات خود را به عنوان قربانی برای خدایان سلتیک بسوزانند. در طول این جشن، مردم لباس‌هایی از پوست و سر حیوانات می‌پوشیدند و سعی می‌کردند آینده‌ی یکدیگر را پیش‌بینی کنند. در پایان مراسم، سلت‌ها آتش‌های خانگی خود را که پیش‌تر خاموش کرده بودند، با شعله‌ای از آتش مقدس دوباره روشن می‌کردند تا در طول زمستان از آن‌ها در برابر ارواح محافظت کند.

تا سال ۴۳ میلادی، امپراتوری روم بیشتر سرزمین‌های قوم سلت را فتح کرده بود. در طول حدود ۴۰۰ سال حکومت رومی‌ها بر سرزمین‌های سلتیک، دو جشن باستانی رومی با جشن سنتی سَمَهین (Samhain) درهم آمیخت و در نهایت بر شکل‌گیری سنت‌های امروزی هالووین تأثیر گذاشت. نخستین جشن رومی، فِرالیا (Feralia) نام داشت که در اواخر اکتبر برگزار می‌شد و به‌عنوان روزی برای گرامیداشت درگذشتگان شناخته می‌شد. دومین جشن، برای بزرگداشت پومونا (Pomona)، الهه‌ رومی میوه‌ها و درختان بود. نماد پومونا سیب است و به همین دلیل، ترکیب این جشن با آیین سلتیک «سَمَهین» احتمالاً منشأ سنتی است که امروزه در هالووین رایج است، یعنی بازی انداختن سیب در آب و بیرون کشیدن آن با دهان (Bobbing for Apples).

آداب و رسوم هالووین

در طول سال‌ها، این جشن شکل مدرن و سرگرم‌کننده‌تری به خود گرفت و شامل رسوم و آداب متنوعی شد که هم برای بزرگسالان و هم کودکان جذاب است. در ادامه مهم‌ترین رسوم و آداب هالووین را بررسی می‌کنیم:

کدو تنبل و چراغ

• یکی از مشهورترین نمادهای هالووین، کدو تنبل کنده‌کاری شده است که با چراغ داخل آن روشن می‌شود.
• این رسم از ایرلند و اسکاتلند آمده است، جایی که مردم تصور می‌کردند این چراغ‌ها از خانه‌ها در برابر ارواح محافظت می‌کنند.
• امروزه کودکان و بزرگسالان برای تزئین خانه‌ها و شرکت در مسابقات کنده‌کاری کدو، این سنت را ادامه می‌دهند.

لباس پوشیدن و تغییر قیافه

• یکی از بخش‌های مهم هالووین، پوشیدن لباس‌های ترسناک، فانتزی یا شخصیت‌های محبوب است.
• این آداب ریشه در باورهای قدیمی داشت که مردم با تغییر ظاهر خود، روح‌ها را فریب دهند و از آسیب آن‌ها در امان باشند.
• امروزه، لباس‌ها می‌توانند شامل شخصیت‌های فیلم‌ها، حیوانات، جادوگران و هیولاها باشند.

شکلات و شیرینی (Trick-or-Treat)

• رسم «شیرینی یا شیطنت» (Trick-or-Treat) یکی از محبوب‌ترین فعالیت‌ها برای کودکان است.
• کودکان با لباس‌های هالووین به در خانه‌ها می‌روند و می‌گویند: «شیرینی بده یا شیطنت می‌کنیم!»
• در گذشته، این رسم با هدیه دادن غذا و میوه در شب هالووین همراه بود، و در آمریکا به شکل مدرن خود با شکلات و آبنبات درآمده است.

خانه‌ها و خیابان‌های تزیین‌شده

• مردم خانه‌ها و حیاط‌ها را با کدو تنبل، تار عنکبوت مصنوعی، اسکلت و چراغ‌های رنگی تزئین می‌کنند.
• هدف ایجاد فضایی ترسناک و هیجان‌انگیز است که حس جشن و سرگرمی را به بازدیدکنندگان منتقل کند.

فستیوال‌ها و مهمانی‌ها

• بسیاری از شهرها مراسم و کارناوال‌های هالووین برگزار می‌کنند.
• این جشن‌ها شامل مسابقه لباس، رقص، موسیقی و بازی‌های ترسناک هستند.
• برخی هتل‌ها، رستوران‌ها و پارک‌ها نیز برنامه‌های ویژه هالووین دارند.

آداب قدیمی و باورهای مرتبط با ارواح

• هالووین در اصل با اعتقاد به حضور ارواح و قدرت‌های ماورایی مرتبط بود.
• مردم آتش روشن می‌کردند و دعا می‌خواندند تا ارواح خبیث را دور کنند.
• حتی برخی شیرینی‌ها و غذاهای خاص را برای آرام کردن روح‌ها و اجداد آماده می‌کردند.

نمادهای رایج هالووین

• کدو تنبل، جادوگر، اسکلت، ارواح، زامبی و خفاش.
• خوراکی‌ها مانند سیب چوبی، شکلات و کیک‌های خاص هالووین.
• رنگ‌های نارنجی، مشکی و بنفش به‌عنوان رنگ‌های رسمی جشن.

تاریخچه شیرینی و شکلات گرفتن از خانه‌ها

تاریخچه تریک‌ اور تریت (Trick-or-Treating) یا همان شیرینی یا شیطنت به سنت‌های اروپایی بازمی‌گردد. آمریکایی‌ها با الهام از این آیین‌ها، شروع کردند به پوشیدن لباس‌های مختلف و رفتن از خانه‌ای به خانه‌ی دیگر برای درخواست غذا یا پول، که به‌تدریج به شکل امروزی سنت محبوب تریک‌ اور تریت تبدیل شد. در آن زمان، دختران جوان باور داشتند که در شب هالووین می‌توانند با انجام بازی‌ها یا ترفندهایی با نخ، پوست سیب یا آینه، نام یا چهره‌ی همسر آینده‌ی خود را پیش‌بینی کنند.

در اواخر قرن نوزدهم، جنبشی در آمریکا آغاز شد تا هالووین را از یک جشن مرتبط با ارواح، جادو و شوخی‌های ترسناک به جشنی خانوادگی و اجتماعی تبدیل کند. در آغاز قرن بیستم، مهمانی‌های هالووین برای کودکان و بزرگسالان به یکی از رایج‌ترین شیوه‌های جشن‌گرفتن این روز تبدیل شد. این مهمانی‌ها بیشتر بر بازی‌ها، خوراکی‌های فصلی و لباس‌های جشن تمرکز داشتند. روزنامه‌ها و رهبران اجتماعی مردم را تشویق می‌کردند تا هرگونه جنبه‌ی ترسناک یا زننده را از مراسم حذف کنند. در نتیجه‌ی این تلاش‌ها، تا آغاز قرن بیستم، هالووین بخش بزرگی از مفاهیم خرافی و مذهبی خود را از دست داد و بیشتر به جشنی شاد و مردمی تبدیل شد.

گربه‌های سیاه و ارواح در هالووین

هالووین همواره جشنی پر از رمز و راز، جادو و خرافات بوده است. این جشن ریشه در جشن‌های باستانی سلت‌ها در پایان تابستان دارد، زمانی که مردم احساس نزدیکی ویژه‌ای با خویشاوندان و دوستان درگذشته داشتند. برای این ارواح دوستانه، جایگاهی روی میز شام می‌گذاشتند، خوراکی‌ها را روی درها و کنار خیابان قرار می‌دادند و شمع روشن می‌کردند تا راه بازگشت آن‌ها به دنیای ارواح را پیدا کنند. امروزه ارواح هالووین اغلب ترسناک‌تر و مخرب‌تر تصویر می‌شوند و خرافات و آداب ما نیز پیچیده‌تر و ترسناک‌تر شده است.

مردم از کنار گربه‌های سیاه عبور نمی‌کنند، زیرا معتقدند ممکن است بدشانسی بیاورند؛ این باور ریشه در قرون وسطی دارد، زمانی که مردم فکر می‌کردند جادوگران برای پنهان شدن می‌توانند به گربه‌های سیاه تبدیل شوند. در دوران هالووین به ویژه، مردم سعی می‌کنند از شکستن آینه‌ها، پا گذاشتن روی ترک‌های زمین یا ریختن نمک نیز خودداری کنند.

تاریخ برگزاری هالووین 2025

هالووین هر سال در تاریخ ۳۱ اکتبر برگزار می‌شود. در سال ۲۰۲۵، این جشن در روز جمعه، ۳۱ اکتبر (مطابق با ۹ آبان ۱۴۰۴) برگزار خواهد شد. در این روز، مردم در کشورهای مختلف، به‌ویژه در آمریکا، کانادا و برخی کشورهای اروپایی، با پوشیدن لباس‌های مخصوص، تزئین خانه‌ها با کدو تنبل، شرکت در جشن‌ها و انجام رسم‌هایی مانند trick-or-treat (جمع‌آوری شکلات توسط کودکان) این مناسبت را گرامی می‌دارند.

بیشتر بدانید: کریسمس در ترکیه

جمع‌بندی

هالووین بیش از یک جشن ساده است؛ این مناسبت تلفیقی از تاریخ، فرهنگ و سرگرمی است که از سنت‌های باستانی گرفته تا جشن‌های مدرن غربی، با آداب و رسوم منحصر به فرد خود ادامه یافته است. از کدو تنبل‌های روشن و لباس‌های ترسناک گرفته تا شیرینی دادن و مهمانی‌های شاد، هالووین فرصتی است برای گردهم آمدن خانواده‌ها، کودکان و بزرگسالان، تجربه لحظاتی پرهیجان و نشان دادن خلاقیت و تخیل در شکل‌های مختلف. این جشن، با تمام رنگ‌ها، صداها و داستان‌های خود، نه تنها یادآور گذشته و باورهای قدیمی است، بلکه پلی به تفریح، هنر و فرهنگ معاصر محسوب می‌شود. بنابراین، هالووین به عنوان یکی از جذاب‌ترین و مهیج‌ترین مناسبت‌های سال، همچنان با شور و هیجان در دل مردم سراسر جهان زنده می‌ماند.